W dzisiejszych czasach aż 87 % dużych i średnich firm przeprowadza rozmaitego rodzaju testy, które mają na celu sprawdzenie rozmaitych cech pracowników. Niekiedy mają one na celu weryfikację głównie firmy z perspektywy nabywców (jak na przykład badanie tajemniczy klient), a niekiedy są skoncentrowane właśnie na pracowniku – jego zachowaniach, silnych i słabszych stronach, kooperacji.

Ten drugi rodzaj badań to najczęściej ocena okresowa pracownika, czyli kompleksowa analiza tego, w jaki sposób pracownik wypełnia wymagania swojego stanowiska. Z perspektywy pracodawcy efekty wiążą się przykładowo ze zmianą polityki kadr, przeprowadzeniem dodatkowych szkoleń lub wdrożeniem nowego programu motywacyjnego, z punktu widzenia pracownika opinia okresowa jest istotna ze względu na potencjalny awans, rozwój zawodowy lub premie. Zarówno jednak bycie ocenionym, jak i myśl o ewentualnym konflikcie z pracownikami wiąże się często z dodatkowym stresem, dlatego wszystkie czynności mające na celu weryfikację efektywności pracowników powinny zostać przeprowadzone starannie i z dużą dozą obiektywności.

Z pewnością dobrze mieć na uwadze, jakie czynniki są ważne przy ocenie okresowej pracownika i jakie błędy popełniają wówczas przełożeni. Istotną i niestety dosyć częstą pomyłką jest zwrócenie uwagi tylko na to, co pracownik wykonuje nieprawidłowo, pominąwszy jego mocne strony. Wtedy nie jedynie przełożony nie ma pełnego obrazu sytuacji, lecz także pracownik może zostać źle zmotywowany i w rezultacie jego praca potrafi się nawet pogarszać. Inna bardzo kluczowa cecha to przejrzyste kryteria oceny, które są istotne (powinny być ściśle powiązane ze charakterystyką stanowiska i zadaniami), rozłączne (aby nie oceniać dwukrotnie tejże samej cechy) , a także kompleksowe – wówczas pracownik jest oceniany całościowo. Jest bardzo istotne, żeby zatrudniony był z nimi zapoznany – wiedza o tym, pod jakim względem jest się ocenianym, niweluje niepewność. W przeciwnym wypadku może być zaskoczony albo nawet zniechęcony, że jego praca (zobacz zwolnienie lekarskie) została oceniana poprzez czynniki, jakie nie były na początku w ogóle uwzględniane. Ocena pracownika to idealne narzędzie, które może wpłynąć na rozwój zarówno całej firmy, jak i pracowników – należy jednak wiedzieć, jak z niej korzystać.

Rodzaje owej analizy są bardzo różne. Szczególnie gruntowną analizą jest ocena 360 stopni – dzięki niej manager dowiaduje się, jak pracownik jest postrzegany przez współpracujących, przełożonych , a także klientów. Innym czasem spotykanym typem analizy jest „ocena 180 stopni” – wtedy badany jest głównie pracownik względem przełożonych i pracowników. By poznać więcej, zdecydowanie dobrze posługiwać się informacjami zamieszczonymi w internecie – można nie tylko poznawać mnóstwo użytecznych rzeczy na temat rozmaitych badań HR oraz marketigowych, lecz także zapoznać się, jak powinna przebiegać ocena okresowa pracownika dla konkretnych stanowisk.